Dosha Nedir?
Fıtratınız • Beş Element • Vata – Pitta – Kapha • Bünye Dengesini Keşfedin
Dosha: Ayurveda’da Fıtrat ve Bünye Tipi
Hepimizin doğuştan sahip olduğu bir mizaç, yani fıtrat vardır. Ayurveda’da bu kavramın karşılığı Dosha kelimesi ile ifade edilir. Dosha, kısaca fiziksel ve zihinsel bedenlerimizin birleşmesi neticesinde oluşan Bünye Tipimizdir.
Vedik bilgilere göre yaratılış beş ana elementten oluşur: ether, hava, ateş, su ve toprak. İnsan da doğanın bir parçası olarak bu beş elementten oluşmaktadır. Hepimizin bünye tipinde bu elementler farklı oranlarda dağılmıştır.
İşte ana mizacımızı, yani bünye tipimizi (baskın doshamızı) belirleyen; bu beş elementin, fiziksel ve zihinsel bedenlerimizdeki dağılım oranlarıdır.
Beş Element, Üç Temel İlke
Bu beş element olan ether, hava, ateş, su ve toprak, iç ve dış çevremizi yöneten üç temel enerjiyi betimler:
- Hareket
- Dönüşüm
- Yapı
Ayurveda’daki üç ana Dosha tipi bu kuvvetleri temsil eder: Vata, Pitta ve Kapha.
Her birimizde bu üç dosha farklı oranlardadır; bu oranlar, bize özgü fıtratımızı oluşturur.
Vata Dosha
Elementler: Ether + Hava
Başlıca Hareket ilkesini temsil eder; sinir sistemi, dolaşım, nefes ve zihinsel hız üzerinde etkilidir.
Pitta Dosha
Elementler: Ateş + Su
Başlıca Dönüşüm ilkesini temsil eder; sindirim, metabolizma, iç ısı ve algı süreçlerini yönetir.
Kapha Dosha
Elementler: Toprak + Su
Başlıca Yapı ilkesini temsil eder; bedenin dayanıklılığı, bağışıklık, istikrar ve duygusal güven hissiyle ilişkilidir.
Üç Dosha’nın Beden ve Zihin Üzerindeki Etkileri
Vata Dosha: Hareket İlkesinin Yansıması
Bünyemizde hareket ilkesini temsil eden Vata baskınsa; fizik beden olarak daha ince ve hafif, coşkulu, enerjik, düşünce ve hareketlerde değişken ve hızlı olma eğilimindeyizdir. Değişiklik, Vata baskın kişilerin hayatının doğal bir parçasıdır.
Dengede Vata: Hayat dolu, yaratıcı, esnek, ilham dolu ve canlı bir yapı ortaya çıkar.
Dengesiz Vata: Kaygı, endişe, tedirginlik, sindirim sistemi düzensizlikleri ve kabızlık, uykusuzluk, konsantrasyon bozukluğu ve cilt kuruluğu görülebilir.
Pitta Dosha: Dönüşümün Gücü
Bünyemizde dönüşüm ilkesini temsil eden Pitta egemense; kas yapıları belirgin, zeki, konuşkan, hedef odaklı, kararlı ve lider bir duruş ön plandadır.
Dengede Pitta: Sıcakkanlı, zeki, kararlı, iyi organize olan ve etkili iletişim kurabilen liderlik özellikleri ortaya çıkar.
Dengesiz Pitta: Aşırı rekabetçilik, öfke, tahammülsüzlük, yargılayıcı tutumlar, sinirlilik ve fizyolojide iltihaplanma, yangı kaynaklı rahatsızlıklar görülebilir.
Kapha Dosha: Yapı, Güven ve İstikrar
Doğamızda belirgin olarak yapı ve koruma ilkesini temsil eden Kapha baskınsa; nispeten daha geniş bir bedene sahip olma, düşünce ve hareketlerde ağırkanlılık, sükûnet, anaçlık, uysallık, tutumluluk, sadakat ve korumacı özellikler ön plana çıkar.
Dengede Kapha: Soğukkanlı, yumuşak başlı, destekleyici, istikrarlı, sadık, vefalı ve güven veren bir karakter ortaya çıkar.
Dengesiz Kapha: Kolay kilo alma, uyuşuk ve cansız hissetme, bedende birikim ve tıkanıklıklar, özellikle sinüs bölgesinde ve akciğerlerde birikim, her tür değişime direnç ve ağırlaşmış bir ruh hali görülebilir.
Dosha’larınıza Göre Bünyenizi Dengeleyin
İdeal gündelik ve mevsimsel rutinler, beslenme tarzları, fiziksel aktivite alternatifleri ve duyularımızın doğru kullanımı konusunda bir kılavuz olan Ayurveda, bize sağlığın çevremiz, bedenimiz, zihnimiz ve ruhumuz arasında dengeli ve dinamik bir bütünlük olduğunu hatırlatır.
Beş duyumuz aracılığıyla “sindirdiğimiz” her şey; yediklerimiz, içtiklerimiz, gördüklerimiz, duyduklarımız, kokladıklarımız ve dokunduklarımız neticesinde oluşan duygu, düşünce ve hislerimiz, fizyolojimizi yani dosha’larımızı doğrudan etkiler.
Her ne kadar hepimizde tüm elementler ve tüm dosha tipleri bulunsa da çoğumuzda bir veya iki dosha daha baskındır. Gündelik hayatımızda her bir dosha için zaman zaman denge ve dengesizlik hâlleri yaşarız.
Bünye tipimizi dengeleyen bir günlük rutin oluşturmak ve bunu destekleyici uygun Ayurvedik ürünler kullanmak; fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığımızı üst seviyelere taşıyabilir.
Ebru Şinik tarafından geliştirilen, ülkemizin ilk Bünye Dengeleyici Ayurvedik Kişisel Bakım Ürünleri ile bünyenizi desteklemek için Ayurveda Mağazamız olan Daily Wellbeing Shop 'u ziyaret edebilirsiniz.
Dosha Testine Başlayın
Artık dosha’ların ne olduğunu biliyorsunuz; şimdi sıra kendi bünye tipinizi, yani Prakruti’nizi keşfetmekte. Beş elementin beden ve zihninizdeki dağılımını görmek için Ayurvedik Bünye Testimizi çözebilirsiniz.
Ayurvedik Bünye Testi sonucunda baskın doshanızı öğrendikten sonra ayurvedik formüller ile büyük bir özenle ürettiğimiz ürünlerimizi kendi yapınıza ve özel ihtiyaçlarınıza göre
çok daha bilinçli bir şekilde seçebilirsiniz.
Şimdi ilk adımı atın ve
dosha testine başlayın.
Sık Sorulan Sorular
Dosha nedir?
Dosha; Ayurveda’da, fiziksel ve zihinsel bedenlerimizin birleşmesi neticesinde oluşan bünye tipimizi ifade eder. Fıtratımızı, mizacımızı ve beş elementin beden–zihin yapımızdaki dağılımını yansıtır.
Kaç çeşit dosha vardır?
Ayurveda’da üç ana dosha vardır: Vata, Pitta ve Kapha. Her birimizde bu üç dosha farklı oranlardadır; bu oranlar, bize özgü bünye tipimizi ve fıtratımızı oluşturur.
Kendi dosha tipimi nasıl öğrenebilirim?
Kendi dosha tipinizi öğrenmenin en pratik yolu, Ayurvedik Bünye Testi (Dosha Testi) çözmektir. Teste buradan başlayabilir ve baskın doshanızı, yani Prakruti’nizi keşfedebilirsiniz.